تأثیر مایع زجاجیه بر تمایز سلول‌های بنیادی مغز استخوان به سلول‌های شبه فیبر عدسی در محیط کشت

مقدمه و هدف: عملکرد و شفافیت عدسی چشم در سنین پیری کاهش پیدا می‌کند. بنابراین مداخله خارجی برای ترمیم آن ضروری است. در این مطالعه، اثر تمایزی مایع زجاجیه بر سلول‌های بنیادی مزانشیمی‌به سلول‌های فیبر عدسی بررسی شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه تجربی طی سال‌های 1390-1389 در دانشگاه تربیت معلم تهران انجام شد. تعداد 15 سر موش از نژاد NMRI انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه تجربی 1، 2 و کنترل تقسیم شدند. ابتدا مغز استخوان از استخوان‌های ران و درشت نی موش‌ها جدا و کشت داده شد. با استفاده از مارکر Oct4 و به روش ایمونوسیتو شیمی، ‌بنیادی بودن این سلول‌ها بررسی شد. سپس، سلول‌های بنیادی مزانشیمی ‌مغز استخوان به مدت ۱۴ و ۲۱ روز با رقت‌های 1: 1و3: 1 به ترتیب در گروه‌های تجربی 1 و 2 با مایع زجاجیه چشم گاو تیمار شدند. در موش‌های گروه کنترل کشت سلول‌ها بدون حضور مایع زجاجیه انجام شد. با میکروسکوپ فاز کنتراست معکوس، مورفولوژی تمایز سلول‌های بنیادی مزانشیمی ‌به سلول‌های فیبر عدسی بررسی گردید. یافته‌ها: در کشت اولیه، جمعیت سلولی هتروژن بود و در پاساژهای بعدی بیشتر سلول‌ها دوکی شکل بودند. مطالعات ایمونوسیتوشیمی‌بنیادی بودن سلول‌ها را تأیید کرد. بررسی‌های مورفولوژیکی نشان داد که اکثر سلول‌های گروه‌های تجربی نسبت به سلول های گروه کنترل کشیده‌تر و به موازات هم آرایش یافته بودند. در داخل هسته آنها تعداد هستک‌ها زیاد شده و تقریباً ساختاری مشابه سلول‌های فیبر عدسی پیدا کرده بودند. به علاوه، غلظت ٢٥ درصد مایع زجاجیه در قیاس با غلظت۵۰ درصد اثرات تمایزی بهتری نشان داد. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد، سلول‌های بنیادی مزانشیمی‌در اثر عمل القایی مایع زجاجیه می‌توانند در مسیر تمایز به فیبر عدسی قرار گیرند.